Zobacz więcej na temat OFERTY Vivo Fizjoterapia oraz CENNIKnaszych usług. Zapraszamy!
REHABILITACJA PO USZKODZENIU ACL
Jazda na nartach, gra w piłkę lub inne sporty lub aktywności dnia codziennego mogą spowodować uszkodzenie więzadła w kolanie. Najczęściej dochodzi do całkowitego zerwania więzadła krzyżowego przedniego- czyli ACL. Często podczas urazu można odczuć "chrupnięcie" a po urazie ma się wrażenie, ze kolano ucieka i przeskakuje. Do tego towarzyszy obrzęk oraz ból.
O czym mowa?
Owo "chrupnięcie" mogło spowodować np. zerwanie ACL. Po wizycie u lekarza i w wynikach rezonansu lub USG okazuje się, że nastąpiło uszkodzenie ACL, a z nim szereg innych uszkodzeń w stawie kolanowym.
I co dalej? Operacja? Odtworzenie więzadła? Mięśnie zanikają, czekamy na zmniejszenie obrzęku... Ale w tym czasie, nie musisz bezczynnie czekać, możesz udać się do fizjoterapeuty, który zrobi wszystko co w jego fizjo-mocy, żeby przygotować Cię do operacji lub jeśli są do niej przeciwwskazania uskuteczni leczenie zachowawcze. Więc nie marnuj ani chwili, udaj się na diagnostykę funkcjonalną do fizjoterapeuty.
Ale od początku. Co to jest ACL?
ACL- to więzadło krzyżowe przednie. Spoiwo wewnątrz stawu o 1 cm szerokości i ok. 4 cm długości, które łączy ze sobą kość udową i piszczelową. Składa się głównie z kolagenu i wody. Jest bardzo ważną strukturą stawu kolanowego, która pełni szereg funkcji.
Funkcje ACL:
-
Główną funkcją ACL jest zapobieganie przemieszczaniu się podudzia. Jest stabilizatorem kolana, odgrywa ważną rolę podczas wszystkich ruchów w kolanie.
-
Szczególnie ważną rolę jaką spełnia ACL to przekazywanie informacji z odbiorników czucia głębokiego stawu, które umożliwiają natychmiastową reakcję na gwałtowne zagrożenia dla stawu.
Jak uszkadza się ACL?
Istnieją dwa mechanizmy, które mogą powodować uszkodzenie więzadła:
-
Stojąc stabilnie, na lekko zgiętych kolanach dochodzi do gwałtownego skrętu tułowia, co prowokuje duże napięcie więzadła i często jego zerwanie lub naderwanie.
Przykład z życia: jazda na nartach. -
Uderzenie w podudzie przy wyprostowanym kolanie.
Przykład z życia: wślizg podczas gry w piłkę nożną
Jakie są objawy uszkodzenia ACL?
- ostry ból w momencie urazu, który może stopniowo zanikać
-
niestabilność oraz "niepewność" kolana, kolano "ucieka"
-
obrzęk stawu, może pojawić się również z opóźnieniem (do 24h)
-
wrażenie chrupania, przeskakiwania w stawie.
Diagnostyka ACL?
Wykonanie testów sprawdzających stabilność kolana, badania obrazowe: USG, rezonans magnetyczny, często też wykonuje się artroskopię.
Artroskopia zwiadowcza to operacja w celach diagnostycznych, która uwidocznia struktury wewnątrz kolana. Przy pomocy laparoskopa wprowadza się do kolana urządzenie optyczne, które ocenia stan ACL.
Rekonstrucja uszkodzonego więzadła
Jeśli więzadło jest całkowicie zerwane i nie ma przeciwwskazań to wykonuje się rekonstrukcję więzadła. Zabieg rekonstrukcji ACL polega na odtworzeniu więzadła, co sprawia, że powraca stabilność stawu. Pobrany przeszczep przymocowany jest w przygotowanych otworach kości piszczelowej i udowej za pomocą kotwic lub śrub.
Do wykonania takiego zabiegu wykorzystuje się:
-
przeszczep własny od pacjenta – ścięgno mięśni uda - półścięgnistego lub smukłego,
-
przeszczep własny odcinek więzadła, które znajduje się pod kolanem, więzadło rzepki wraz z kawałkiem kości
-
wypreparowywane i pobrane ścięgno Achillesa od zwłok.
Należy pamiętać, że istnieją przeciwwskazania do zabiegu, które powodują wprowadzenie leczenia zachowawczego, rehabilitacji która szczególną uwagę skupia na:
-
"zastąpieniu" więzadła mięśniami, które mają sprawić, żeby staw był stabilny
-
wzmocnienie siły mięśni
-
poprawa koordynacji i równowagi
Przygotowanie do operacji ACL
Jest to bardzo ważny element rehabilitacji, który warunkuje szybszy powrót do sprawności po rekonstrukcji. Zabiegi te są planowane więc pacjenci mają czas na przygotowanie swojego stawu i mięśni.
Postępowanie rehabilitacyjne przed zabiegiem ma na celu:
- uzyskanie maksymalnego zakresu ruchu zgięcia (120⁰) i wyprostu (0⁰) w stawie kolanowym
- zmniejszenie obrzęku oraz stanu zapalnego poprzez np. drenaż limfatyczny i zabiegi fizykalne
- wzmocnienie siły mięśni kończyn dolnych
- opracowanie tkanek miękkich, przywrócenie równowagi mięśniowej
- naukę chodu o kulach oraz stopniowego obciążania kończyny dolnej
Rehabilitacja po rekonstrukcji
I Faza po operacji trwa ok. 2 tyg. do zdjęcia szwów. Celem tej fazy jest zmniejszenie obrzęku, stanu zapalnego oraz towarzyszącego bólu. W ostrej fazie należy także poprawić bierną i czynną ruchomość stawu. Początkowo w zakresie do 90 stopni zgięcia i pełnego wyprostu. Bardzo ważne jest uzyskanie w pierwszym tygodniu pełnego wyprostu w kolanie, co gwarantuje skuteczność dalszego leczenia.
Stosuje się:
-
schładzanie
-
drenaż limfatyczny w celu zmniejszenia opuchlizny
-
praca z blizną pooperacyjną oraz z rzepką, w celu szybszego gojenia i nie dopuszczania do wytworzenia się zrostów, które ciągną skórę, tkanki pod skórą i powodują ból
-
zginanie kolana bez udziału pacjanta, zwiększające zakres ruchu
-
ćwiczenia wzmacniające mięśnie bez ruchu kolanem
-
rozciaganie tylnych mięśni nogi
-
ćwiczenia czynne w zamkniętym i otwartym łańcuchu kinematycznym
Okres do 9 tygodnia
Czas od operacji do 9 tygodnia to tak zwany czas wzmożonej ochrony przyczepu więzadła. W tym czasie więzadło ulega przebudowie i zakotwiczeniu w kości udowej i piszczelowej. Podczas tego okresu nie należy:
- Siadać ze zwieszonymi podudziami
- Ćwiczyć ruchy wyprostu w otwartym łańcuchu kinematycznym
- Robić ruchów skrętnych pod obciążeniem
- Wykonywać zbyt wiele mocno obciążających ćwiczeń
- Forsować zakres ruchu w stawie (nic na siłę)
W tym okresie będziesz dalej ćwiczył z fizjoterapeutą, który rozpocznie pracę na tkankach miękkich i będzie stopniowo zwiększał ilość i intensywność ćwiczeń.
Kiedy można wrócić do pełnej aktywności sportowej?
Jest to czas po ok. 6-9 miesiąc po operacji. Warunkami do całkowitego obciążania nogi w czasie intensywnej aktywności są:
- bezbolesny i pełny zakres ruchomości stawu
- stabilność stawu
- możliwość wykonywania złożonych ruchów, specyficznych dla danej dyscypliny bez dolegliwości bólowych
Program rehabilitacji po rekonstrukcji (ćwiczenia i intensywność) dopasowana jest indywidualnie do:
- poziomu aktywności fizycznej pacjenta,
- przebytego urazu
- techniki operacyjnej i rodzaju przeszczepu
W Vivo Fizjoterapia oferujemy rehabilitację po naderwaniu, zerwaniu i rekonstrukcji ACL. Istnieje możliwość wizyt domowych na terenie Wrocławia i Obornik Śląskich.
Zobacz więcej na temat OFERTY Vivo Fizjoterapia oraz CENNIKnaszych usług. Zapraszamy!