Zobacz więcej na temat OFERTY Vivo Fizjoterapia oraz CENNIKnaszych usług. Zapraszamy!
TENDINOPATIA ŚCIĘGNA ACHILLESA
Ścięgno Achillesa to jedna z ważniejszych struktur anatomicznych organizmu ludzkiego. Dzięki wytrzymałości tego ścięgna jesteśmy w stanie skakać, biegać, tańczyć. Niestety jak każdy element naszego ciała ma swoją wytrzymałość. Kiedy w okolicy ścięgna pojawia się ból, problemy z chodzeniem, czy uprawianiem sportu, może okazać się, że jest to problem z “achillesem”. Czym jest tendinopatia i jak leczyć to schorzenie? Odpowiedzi jak zwykle poniżej.
Ścięgno
Pierwszą rzeczą, o której należy wspomnieć przy omawianiu tendinopatii jest budowa i funkcja ścięgna w aparacie ruchu. Jest to najmocniejsze i najgrubsze ścięgno w ciele człowieka o przeciętnej długości 15 cm. Jego przekrój to około 1 cm2. Zbudowane jest z włókien końcowych mięśni łydki brzuchatego i płaszczkowatego, które tworzą mięsień trójgłowy łydki. Komponenta mięśnia brzuchatego to około 11-26 cm, a 3-11 cm to włókna pochodzące z mięśnia płaszczkowatego. Składa się głównie z kolagenu typu I, który posiada bardzo dużą wytrzymałość mechaniczną, która jest potrzebna w kontekście pełnienia funkcji ścięgna achillesa w organizmie. Podczas urazu zwiększa się produkcja kolagenu typu III, który posiada mniejszą odporność na rozciąganie. Struktura jest również bogata w sieć naczyń krwionośnych.
Podstawową funkcją ścięgna Achillesa jest przekazywanie siły wytworzonej w mięśniach łydki do kości piętowej, co powoduje ruch stawu. Spełnia także funkcję ochronną łagodząc siły zewnętrzne poprzez amortyzację. Ścięgno dzięki odpowiedniej sztywności, elastyczności i zdolności magazynowania energii chroni mięśnie i inne elementy układu ruchu kończyny dolnej przed urazem. Jego rozciągliwość wynosi 4%. Powyżej może dochodzić do uszkodzenia włókien ścięgna.
Tendinitis a tendinosis
Tendinitis to stan zapalny ścięgna, który charakteryzuje się nagłym, ostrym bólem, który jest konsekwencją zbytniego obciążania ścięgna. Bólowi często towarzyszy obrzęk, sztywność i zaczerwienienie. Dolegliwości pojawiają się w trakcie wysiłku jak i zaraz po jego zakończeniu.
Tendinosis wywołane jest poprzez powtarzające się mikrourazy wewnątrz ścięgna. Powoduje to duży wzrost komórek naprawczych. Struktura ścięgna ulega osłabieniu i staje się mniej elastyczna, przez co bardziej podatna na większe urazy.
Przyczyny tendinopatii
Urazy ścięgna Achillesa najczęściej mają charakter przeciążeniowy i przeciążeniowy. Historycznie uznawano za pewne występowanie zapalenia w uszkodzonym ścięgnie, jednak dziś wiemy, że nie jest to prawdą. Stan zapalny jest obecny jedynie w początkowej fazie kontuzji. Zbyt duże i zbyt częste obciążenia, którym poddawane jest ścięgno Achillesa prowadzą do sytuacji braku równowagi pomiędzy procesami regeneracji i rozpadu. Zaczynają przeważać procesy rozpadu, a sumujące się mikrourazy uszkadzają strukturę ścięgna. Taka z\sytuacja może nastąpić przez:
-
Gwałtowny wzrost obciążeń treningowych
-
Błędy w technice i strukturze treningu
-
Zbyt duża aktywność po długiej przerwie
-
Wrodzone i nabyte wady stóp
-
Nadmierne obciążenie mechaniczne ścięgna
-
Dysbalans przeciwstawnych grup mięśniowych
-
Wrodzone zmniejszenie elastyczności tkanki nerwowo- mięśniowej
Objawy tendinopatii
W przebiegu schorzenia można wyróżnić dwie fazy: reaktywną i degeneracyjną. Pierwsza z nich jest fazą ostrą. Charakteryzuje się pojawieniem nagłego ostrego bólu i obrzęku. Druga jest konsekwencją pierwszej i ma charakter przewlekły. To w tej fazie dochodzi do zmian strukturalnych ścięgna. Mogą pojawić się zgrubienie i zaburzenia w strukturze włókien. Ból pojawia się zazwyczaj 2-6 cm nad przyczepem końcowym ścięgna. Ból ten rozpoczyna się na początku aktywności fizycznej, a następnie ustępuje, by powrócić po jej zakończeniu. We wczesnej fazie pojawia się poranna sztywność, którą udaje się zazwyczaj “rozchodzić”. Dalsze ignorowanie tych dolegliwości często prowadzi do naderwania lub całkowitego zerwania ścięgna. Podczas zginania stopy często słyszalne jest wyraźnie trzeszczenie. W badaniu palpacyjnym stwierdza się: podwyższoną temperaturę okolicy ścięgna, obrzęk, zgrubienie, ból. Przeprowadzane są również testy prowokujące ból takie jak stanie na palcach, chodzenie po schodach, czy przysiad.
Leczenie
Leczenie tendinopatii jest długotrwałe a w zależności od fazy stosuje się różne formy fizjoterapii.
Podczas pierwszej fazy ostrej stosuje się protokół PRICE( ochrona, odpoczynek, chłodzenie, kompresja, elewacja). Dodatkowo w celu ustąpienia stanu zapalnego i obrzęku a także przyspieszenia procesów regeneracji stosuje się zabiegi z zakresu fizykoterapii: ultradźwięki, krioterapię, laseroterapię, magnetoterapię. Pomocne okazują się również zabiegi z zakresu terapii manualnej i kinesiotapingu, które zmniejszają napięcie mięśni łydki.
<a href="https://pl.freepik.com/darmowe-zdjecie-wektory/osoby">Osoby zdjęcie utworzone przez javi_indy - pl.freepik.com</a>
Postępowanie w fazie przewlekłej, ponieważ stan zapalny nie jest już obecny, terapeuta skupia się na próbie odbudowy struktury ścięgna. Jedyną metodą metodą, której skuteczność potwierdzają badania jest zastosowanie ćwiczeń ekscentrycznych zawartych w protokole ALFREDSONA. Z zakresu fizykoterapii stosuje się falę uderzeniową, która stymuluje aktywność komórkową i angiogenezę.
PROTOKÓŁ ALFREDSONA opiera się na ćwiczeniach ekscentrycznych, które stymulują produkcję kolagenu I typu, który posiada większą odporność na obciążenia. Następuje także bardziej równoległe ustawianie włókien kolagenowych, zwiększenie przekroju poprzecznego ścięgna jak i niedopuszczenie do tworzenia się zrostów.
Podsumowując
Tendinopatie to wieloczynnikowe schorzenie, które powoduje upośledzenie codziennego funkcjonowania i może doprowadzić do poważnych konsekwencji w postaci zerwania ścięgna Achillesa. Szybka reakcja w fazie ostrej pozwala na szybkie pozbycie się problemu, jednak zignorowanie dolegliwości prowadzi do wytworzenia się zmian w obrębie ścięgna. W postępowaniu leczniczym w zależności od fazy stosuje się zabiegi z zakresu fizykoterapii, terapii manualnej i kinezyterapii.
 |
|
Damian Kulig mgr fizjoterapii terapeuta manualny igłoterapeuta |
Zobacz więcej na temat OFERTY Vivo Fizjoterapia oraz CENNIK naszych usług. Zapraszamy!
<a href="https://pl.freepik.com/darmowe-zdjecie-wektory/medyczny">Medyczny zdjęcie utworzone przez kjpargeter - pl.freepik.com</a>